Kantor Mosze Kusewicki

Urodził się w Smorgoniach na Wileńszczyźnie w ortodoksyjnej rodzinie żydowskiej. Jego trzej bracia: Jakub, Simcha i Dawid, również byli kantorami. Jego ojciec Awigdor był nauczycielem muzyki i śpiewu, a matka Alta była pianistką. Śpiewu kantoralnego uczył się już jako dziecko pod okiem swojego ojca. Następnie był uczniem Szimona Altera, Efraima Szliapoka and Elijaha Salutkowskiego. W 1920 wyjechał do Wilna, gdzie został kantorem synagogi Sawel. W 1925 został głównym kantorem Wielkiej Synagogi w Wilnie, zastępując na tym stanowisku Gerszona Sirotę.

W 1927 został głównym kantorem w Wielkiej Synagogi w Warszawie, ponownie zastępując na tym stanowisku Gerszona Sirotę. Kusewicki wykonywał również repertuar świecki, zdobywając międzynarodową sławę. Jego głos porównywano do głosów Jana Kiepury czy E. Carusa. Koncertował m.in. w Brukseli, Antwerpii, Budapeszcie, Paryżu, Wiedniu oraz Londynie. W latach 1934 i 1936 odbył podróże do Palestyny. Natomiast w 1938 odbył pierwszą podróż do Stanów Zjednoczonych, gdzie wystąpił w Carnegie Hall w Nowym Jorku. Mimo iż miał okazję zostać kantorem w wielu znanych synagogach na świecie, to nigdy nie chciał zrezygnować z pracy w Wielkiej Synagodze w Warszawie.

Po wybuchu II wojny światowej wraz z żoną Rają i dziećmi Aleksandrem i Sonią udał się do Związku Radzieckiego, gdzie rozpoczął nową karierę. Śpiewał m.in. w Operze Gruzińskiej w Tbilisi. Od Stalina otrzymał Order Zasługi. Po zakończeniu wojny powrócił do Polski i osiadł w Warszawie. Wziął udział w filmie My, którzy przeżyliśmy w reżyserii Natana Grossa . W 1947 wyemigrował do Stanów Zjednoczonych i osiadł w Nowym Jorku. Śpiewał m.in. w Carnegie Hall oraz w Boston's Symphony Hall. Po licznych dobrych recenzjach amerykańskich krytyków, podpisał kontrakt z wytwórnią RCA Victor.

W 1952 został zatrudniony jako kantor w Kongregacji Beth El na Brooklynie, synagodze która słynęła ze światowej sławy chazanów. W tym czasie Kusewicki mieszkał w Great Neck na Long Island, jednak specjalnie utrzymywał mieszkanie w Boro Park, aby móc regularnie odprawiać nabożeństwa szabatowe w Beth El. Pracował tam do śmierci.

Magdalena Prokopowicz (red.)





Pieśń "Aneniu" w wykonaniu Mosze Kusewickiego